سلامت و تندرستی؛

خواص دمنوش های تابستانه

ایرسا_ مدیر مرکز خدمات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام گفت: دم‌نوش‌ها را بشناسیم تا از خاصیت آنها در تابستان غافل نشویم.

 

«علی فرضی‌نژاد» در این خصوص اظهار کرد: گیاهان دارویی را می‌توان بنا به نوع گیاه، نوع ماده موثره، مقاومت مواد در برابر حرارت به اشکال گوناگون آنها را مصرف کرد برای مثال برای بهره‌مندی از تأثیر مطلوب از یک گیاه، باید از دم‌کرده آن استفاده کرد، در حالی که برای اثری متفاوت از همان گیاه، ممکن است جوشانده آن گیاه مورد نیاز باشد. بر خلاف باور عامه، دم‌نوش با جوشانده متفاوت است.

وی خاطرنشان کرد: دم‌نوش نوعی نوشیدنی است که در آن قسمتی از گل، برگ، ساقه، ریشه، دانه، پوستِ میوه یا اجزای دیگر گیاهان دارویی که قابل حل در آب است، به صورت خشک یا تازه مورد استفاده قرار می‌گیرد در واقع و به زبان ساده‌تر به نوشیدنی ساخته شده از گیاهان دارویی و ادویه‌جات دم‌نوش گفته می‌شود.

مدیر مرکز خدمات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام افزود: دمنوش‌های گیاهی که گاه از آن به عنوان چای گیاهی نیز نام برده می‌شود، نوشیدنی‌هایی هستند که از دم کرده یا جوشانده گیاهان، ادویه‌ها یا گیاهان دیگر تهیه می‌شوند. این مواد را در آب گرم ریخته، تا آماده شود. اغلب اوقات دم‌نوش گیاهی یا اصطلاح ساده چای گیاهی به عنوان اشاره‌ای به انواع دمنوش‌های گیاهی گفته می‌شود.

تفاوت چای و دمنوش:

فرضی‌نژاد گفت: به طور کلی در تفاوت چای و دم‌نوش می‌توان ذکر کرد که نوشیدنی ساخته شده از گیاهان دارویی و ادویه‌جات، دمنوش نامیده شده و مشتقات گیاه کاملیا سیننسیس را چای می‌نامند.

وی ادامه داد: از لحاظ علمی، چای از گیاهی به اسم کاملیا سیننسیس ( Camellia sinensis ) به دست می‌آید.چای نوعی نوشیدنی کمی تلخ و گس است که در اغلب موارد با ریختن آب داغ بر روی برگ‌های چای (برگ‌های فرآوری شده‌ی چای) به دست می‌آید، کلمه‌ چای در اغلب موارد به چای سیاه اطلاق می‌شود.

طرز تهیه دم کرده گیاهی یا دمنوش:

مدیر مرکز خدمات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی ایلام ابراز کرد: ساده‌ترین فراورده گیاهی، دم‌کرده است، قسمت مورد استفاده برای دم‌کرده اصولاً گلبرگ و برگ‌های گیاه است زیرا نازک و ظریف هستند. در صورتی که بخواهیم از قسمت‌های دیگر مانند ساقه، ریشه و یا دانه‌ها دم‌کرده تهیه کنیم باید حتماً آنها را له، پودر یا خرد کنیم. برای تهیه دم‌کرده باید آب در حال جوش را بر روی گیاه ریخته و درب ظرف را برای حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، بسته به نوع گیاه مورد استفاده، ببندیم تا محلول زود سرد نشود.در این مدت مقداری از مواد موثر گیاه در آب جوش حل می‌شود و پس از این مدت آن را با توری فلزی یا با پارچه متقال صاف می‌کنیم و سپس تفاله را دور ریخته و محلول باقیمانده را مصرف می‌کنیم.

وی اضافه کرد: میزان گیاه مورد مصرف معمولاً به ازای ۳۰ گرم گیاه خشک یا ۷۵ گرم گیاه تازه ۵۰۰ میلی لیتر آب جوش است این میزان معادل تقریباً ۳ تا ۴ لیوان دم کرده است. برای دستیابی به مقادیر کمتر به همین نسبت باید گیاه و آب را کاهش داد.

فرضی‌نژاد گفت: اگرچه می‌توان دم‌کرده را برای مدت کوتاهی در یخچال نگهداری کرد ولی به علت رسوب احتمالی مواد موثر بهتر است دمکرده همیشه تازه مصرف شود.

این مسئول ادمه داد: با توجه به اینکه در بعضی گیاهان دارویی دم‌نوش تولید شده ممکن است مزه تلخ داشته باشند می‌توان آن را با نبات یا عسل شیرین و سپس مصرف کرد.نوشیدنی حاصل از برگ چای، گل گاوزبان، گل ختمی، به‌لیمو، سنبل ‌الطیب یا چای میوه ‌ای، نوعی دمنوش است.

خواص چند دمنوش تابستانه:

مدیر مرکز خدمات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام در خصوص دمنوش اسطوخودوس گفت: دمنوش تابستانی اسطوخودوس یک دمنوش آرامبخش است که اغلب قبل از خواب صرف می‌شود. این دمنوش عطر بسیار بی‌نظیری دارد که برای بدن بسیار مفید است. از خاصیت‌های آن می‌توان به رفع بی‌خوابی، اضطراب، استرس و افسردگی اشاره کرد. همچنین دمنوش اسطوخودوس برای درمان مشکلات گوارشی مثل سوءهاضمه کمک می‌کند.